Laura Banach – bojerowa mistrzyni świata juniorek studiuje architekturę w Politechnice Białostockiej

Mikołajki to jedna z najurokliwszych i najbardziej znanych miejscowości na Mazurach z ogromną mariną i wieloma łódkami pływającymi po jeziorze Mikołajskim czy połączonym  nim jeziorze Tałty. Nic zatem dziwnego, że zakochany w żeglarstwie tata Laury posadził siedmiolatkę w maleńkim Optymiście i wypuścił na wodę. Opiekę nad dziewczynką w szkółce żeglarskiej objął Tomasz Szawkowski i po dwóch tygodniach zaproponował… wyjazd na zgrupowanie do Włoch!

– Bardzo nie chciałam pływać, ale rodzice nie pozwolili mi na humorki i pojechaliśmy razem – wspomina Laura Banach. – Tam nauczyłam się podstaw żeglarstwa. To jeden z najważniejszych momentów mojej kariery.

I zaczęła trenować żeglarstwo już na poważnie.

– Od kwietnia nawet do końca października cały czas pływałam – wspomina Banach. – Wakacje spędzałam ciągle na wyjazdach, w domu przez całe dwumiesięczne wakacje byłam może maksymalnie dwa tygodnie.

Laura Banach w ten sposób poznała Zalew Zegrzyński, Zatokę Pucką, Gdynię, Górki Zachodnie koło Gdańska. Żeglowała te na Siemianówce. Trener widział, że dziewczynka ma dryg do „sznurków” i zaproponował 9-latce przedłużenie sezonu i próbę sterowania bojerem. I Laura połknęła bakcyla bojerowych lotów, bo tak nazywają ruch kadłuba na płozach z żaglem osoby, które nad nimi panują.

Najpierw był bojer klasy Ice Optimist, przeznaczony dla osób do 15 roku życia, do ukończenia 24 lat Laura Banach może ścigać się w klasie DN juniorów, ale bierze też udział w zawodach w klasie seniorskiej, a kto wie, czy nie zacznie latać na monotypach – bojerach dwuosobowych.

Laura żeglowała i latała na bojerach. Przed maturą zdecydowała się by pozostać tylko przy bojerach. Powodem były zbliżające studia i… adrenalina.

– Wszystko dzieje się znacznie szybciej niż w żeglarstwie, bojer może się rozpędzić do 100 km/h – podkreśla Laura. Żyłkę sportowca ma w genach. Jej starszy brat jeszcze niedawno grał w juniorach Jagiellonii Białystok, a teraz ma za sobą występy w Siarce Tarnobrzeg, Starze Starachowice czy aktualnie w AKS 1947 Busku Zdrój. I to on wespół z rodzicami podsyca w Laurze ogień sportowej rywalizacji i koniecznej w każdym sporcie wytrwałości.

Zajrzyjmy zatem na jakiś zamarznięty akwen, by przekonać się, jak wyglądają w praktyce zawody, w których Laura Banach sięga po mistrzowskie trofea. Na starcie wszystkie bojery ustawione są w jednej linii, a potem rozjeżdżają, a właściwie lecą według ustalonej numeracji parzystej i nieparzystej torów w lewo lub w prawo i nabierają prędkości.

– Na początku trasa to jest tak zwany śledź, czyli górny znak, dolny znak, robimy trzy okrążenia i zlatujemy na metę – opowiada Laura Banach. – Żeby wygrać na pewno trzeba zachować zimną głowę i być spokojnym. Sam bojer nie ma żadnych hamulców, więc adrenalina jest bardzo duża – nie ma jak zahamować.  Mamy szot i drążek który jest przymontowany do przedniej płozy, która ma układ sterowniczy i tak sterujemy i latamy albo na prawym albo na lewym halsie. Nie można prosto lecieć do górnego znaku trzeba się halsować.

Laura uważa, że znacznie łatwiej jest latać na bojerach osobom, które latem żeglują, bo mają kontakt z wiatrem i żaglem i cały czas to sobie utrwalają.

– Na pewno nie ma zawodnika, który nie popełnia błędów, a wygrywa ten, który popełni tych błędów najmniej – mówi Laura Banach. – Podczas ostatnich regat Mistrzostw Polski zdecydowałam się startować z seniorami, bo musiałam wybrać pomiędzy juniorskimi a seniorskimi lotami, więc zdecydowałam się na seniorskie i miałam jeden dobry wyścig. W flocie seniorskiej na górny znak na pierwszym okrążeniu wchodziłam pierwsza, a potem cały wyścig dokończyłam na trzeciej pozycji i wszyscy starsi seniorzy, którzy mają 30-letnie doświadczenia w lataniu na bojerach byli pod wrażeniem, że udało mi się dolecieć w tym wyścigu z nimi jako trzecia.

Przypomnijmy – Laura Banach na pierwsze zgrupowanie pojechała pod opieka rodziców jako siedmiolatka, w wieku 9 lat zaczęła przygodę z lataniem bojerami.

– Od rodziny dostałam bardzo duże wsparcie – nie ukrywa mistrzyni. – Tata przyznawał, że w młodości nie miał okazji do uprawiania sportu, więc stworzył takie szanse mojemu bratu piłkarzowi i mnie. Główną osobą, która właśnie zapoczątkowała moje zainteresowanie sportem jest mój starszy brat. Bardzo duże wsparcie dostawałam od rodziców, pomagali mi ze wszystkim. Zawsze sprzedawali mi takiego kopa, żebym nigdy się nie poddawała i żeby dawało mi to wszystko przyjemność.

Na początku Laura Banach latała na sprzęcie lokalnego klubu MKŻ Mikołajki. W końcu rodzice zapytali ją, czy chce kontynuować treningi na poważnie i po długiej rozmowie z córką zafundowali jej kompletny bojer. Okazuje się, że od kilku lat Polski Związek Żeglarski nie wspiera zawodników kadry narodowej. I chociaż Laura kolekcjonuje tytuły – musi liczyć tylko na siebie albo, że ktoś ją dostrzeże.

– Starty bardzo ułatwiła mi nagroda finansowa byłego prezesa Rady Ministrów – Mateusza Morawieckiego – podkreśla Laura. Na wyjazdy na mistrzostwa, które odbywają się poza Polską, z macierzystego klubu dostaje przyczepkę do transportu bojera.

Z żeglarstwem Laura Banach na razie pożegnała się, bo chce skupić się na studiowaniu architektury na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej. Wybrała Białystok, bo miasto podoba się jej architektonicznie, a przy tym „nie jest miastem tak przytłaczającym jak Warszawa czy Gdańsk”.

– Od dziecka lubiłam rysować i zawsze interesowało mnie, jak powstają budynki – wspomina mistrzyni. – Zastanawiałam się nad architekturą wnętrz, ale potem stwierdziłam, że jednak klasyczna architektura to będzie coś, co naprawdę mi się podoba. Wiem, że kariera sportowa nie trwa wiecznie, a z takiego sportu jak żeglarstwo w ogóle ciężko wyżyć.

Studia w Politechnice Białostockiej przyniosły Laurze dużą odmianę.

– Fajnie się studiuje, architektura bardzo mi się podoba, podejście wykładowców to jest naprawdę coś nowego – przyznaje studentka Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej. – Jestem właśnie na pierwszym roku – to jest bardzo duża zmiana pomiędzy liceum a studiami.

Życzliwość nauczycieli akademickich w Politechnice Białostockiej sprawiła, że mijający sezon lotów Laura Banach może zaliczyć do bardzo udanych.

W grudniu 2023 roku Mistrzostwa Europy juniorów odbyły się na Litwie na jeziorze Rekyva w Szawle.  

– Przed startem miałam dosłownie jeden dzień treningowy – wspomina Banach. – Na samym początku pierwszego dnia treningowego bardzo źle mi się latało, byłam zawiedziona tym, że w ogóle nic mnie idzie – nawet pokłóciłam się z tatą, kiedy tata jest dla mnie największym wsparciem i raczej się nigdy nie kłócimy. Następnego dnia przemyślałam sobie wszystko na spokojnie, złożyłam od początku cały sprzęt, wszystko idealnie poustawiałam i nad dziewczyną, która była druga miałam przewagę ponad 25 punktów, kiedy wcześniej ścigałyśmy się na regatach w łeb w łeb bardzo zawzięcie. Te mistrzostwa były prognozą na rozpoczęcie dobrego sezonu bojerowego.

W Szawle Laura Banach obroniła tytuł Mistrzyni Europy w klasie DN! Mistrzostwa Świata też miały odbyć się na Litwie, ale po drodze dowiedzieli się, że jadą do… Estonii, a konkretnie do Parnawy, nad Zatokę Ryską. I latali na zamarzniętej tafli lodu, a w oddali szumiał Bałtyk i pływały statki! Całe regaty trwały tydzień.

– Latałam w srebrnej grupie, bo przyjechało aż 150 zawodników – wspomina Laura Banach. – Pierwszy raz byłam na imprezie z taką liczbą zawodników. Zdobyłam złoty medal Mistrzostw Świata DN juniorek oraz srebrny medal mistrzostw świata seniorek kobiet. Potem był jeden dzień przerwy i zaczęliśmy Mistrzostwa Europy – juniorów i seniorów – tam były walka do samego końca.  Od wyniku ostatniego wyścigu zależało, czy zostanę mistrzynią Europy. Na szczęście uspokoiłam się przed ostatnim wyścigiem, bo byłam bardzo zestresowana. Uspokoiłam się i porozmawiałam z trenerem, bo akurat to były jedyne regaty, na które pojechałam bez taty, bo tata zawsze towarzyszy mi na wszystkich regatach, we wszystkim pomaga. Jest dla mnie naprawdę ogromnym wsparciem i to był pierwszy regaty na które pojechałam bez niego, więc porozmawiałam sobie z nim przez telefon. Porozmawiałam też z trenerem, uspokoiłam się i ten ostatni wyścig wygrałam właśnie ze Estonką i udało mi się zdobyć złoty medal mistrzostw Europy DN juniorek oraz srebrny medal mistrzostw Europy DN senior kobiet.

– Ten sport daje dużo adrenaliny – mówi mistrzyni Europy i Świata juniorek w lataniu bojerami. – Każdy powinien tego doświadczyć. Kiedy leżę w kadłubie, to jest to świetna odskocznia od wszystkiego. Wtedy myślę tylko o tym, co jest tu i teraz, że lecę w tym wyścigu i muszę się stuprocentowo skupić nad tym co robię, żeby znowu odnieść sukces. Na początku powinna być przyjemność, a wyniki to jest dodatek do radości – bardzo przyjemny.

W 2024 roku Laura Banach stała się już jedną z bohaterek książki „Dziewczyny na fali”. To zbiór rozmów z niezwykłymi kobietami, które związały swoje życie, pasję czy hobby z wodą. Są wśród nich m. in. polskie żeglarki, naukowczynie, kobiety służące w marynarce wojennej i handlowej, nurkowie, archeolożki podwodne, konstruktorka budowy statków, dyrektorka ds. zrównoważonego rozwoju portu oraz kulturoznawczyni.

– Redaktorka z Narodowego Muzeum Morskiego w Gdyni chciała, żebym opowiedziała o swojej karierze, o tym jak wyglądają bojery, bo bardzo ją to ciekawi – wspomina mistrzyni. – To efekt konferencji „Dziewczyny na fali”, które Muzeum organizowało od 2019 roku. 8 marca spotkałam się z kobietami – na przykład kapitan żeglugi wielkiej, która całe życie spędza na morzu i spotyka się z przeciwnościami takimi jak na przykład mówienie przez facetów, że kobieta na statku przynosi pecha. One temu zaprzeczyły, bo pełnią znaczącą rolę na statkach i naprawdę je podziwiam. Jest też na przykład kobieta, która opłynęła cały świat sama. Byłam po prostu pod wrażeniem, że znajduję się w gronie takich doświadczonych kobiet, kiedy tak naprawdę jestem na samym początku swojej kariery.

Książka „Dziewczyny na fali” dostępna jest w muzealnych sklepikach oraz w sprzedaży on-line na stronie www.nmm.pl. Czy Laura ma jakieś marzenia związane ze sportem?

– Chciałabym dostać się do złotej grupy w seniorskich Mistrzostwach Świata – przyznaje Laura Banach, mistrzyni świata juniorek. – Chętnie też bym poleciała do Stanów na Mistrzostwa Świata, które odbywają się co dwa lata, ale to są tylko i wyłącznie mistrzostwa seniorskie a juniorskie odbywają się głównie w Europie. Dostać się do złotej grupy i latać jak najwyżej z seniorami to jest chyba mój największy cel i marzenie na ten moment jeśli chodzi o sport.

Bo przecież równie ważne są studia architektoniczne.

– Białystok bardzo mi się podoba i myślę, że będę w Politechnice Białostockiej robić magisterkę – planuje Laura Banach. A co jeszcze daje jej sport?

– Sport uczy mnie dyscypliny, daje bardzo dużo spokoju, uczy sumienności – wymienia Laura Banach. –  Wiedząc, że jadę na regaty muszę przyłożyć się trochę bardziej do studiów, żeby wszystko pozaliczać, więc daje mi to bardzo dużo dyscypliny.

(jd)

Laura Banach – sukcesy:

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Polski DN  Junior 2021- Siemianówka,

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Europy DN Junior 2021- Haapsalu, Estonia

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Świata DN Junior 2021- Haapsalu, Estonia

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Europy DN Junior 2022 – Haapsalu, Estonia

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Świata DN Junior 2022 – Haapsalu, Estonia

Złoty medal w kategorii kobiet Międzynarodowych Mistrzostw Polski DN 2022 – jez. Rekyvos,

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Europy DN Junior 2023 – Szawle, Litwa

Srebrny medal w kategorii kobiet Mistrzostw Świata DN Junior 2023 – jez. Rekyvos

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw Europy DN Junior 2024 – Parnawa zat. Ryska

Złoty medal w kategorii kobiet Mistrzostw świata DN Junior 2024 – Parnawa zat. Ryska

Srebrny medal w kategorii kobiet Mistrzostw Europy DN Senior 2024 – Parnawa zat. Ryska

Srebrny medal w kategorii kobiet Mistrzostw Świata DN Senior 2024 – Parnawa zat. Ryska

Złoty medal w kategorii kobiet Międzynarodowych Mistrzostw Polski 2024 – jez. Rekyros