Studenci w spektrum autyzmu

2 kwietnia, w Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, chcemy przyczynić się do podnoszenia społecznej świadomości na temat zaburzenia, uznanego przez ONZ za jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych współczesnego świata, a także podkreślić, że nasza uczelnia wspiera rozwój potencjału studentów z autyzmem.

W opracowanym w 2020 roku przez NIK raporcie czytamy (wynik kontroli „Wsparcie osób z autyzmem i zespołem Aspergera w przygotowaniu do samodzielnego funkcjonowania”) czytamy:
„Nie ma pewnych danych, dotyczących liczby osób z autyzmem lub zespołem Aspergera, studiujących lub pracujących naukowo na uczelniach wyższych. Główny Urząd Statystyczny (GUS) gromadzi informacje dotyczące studentów niepełnosprawnych, ale tylko z wyszczególnieniem niepełnosprawności związanej z niedosłuchem, słabym widzeniem i dysfunkcją ruchu. Pozostali niepełnosprawni (55% ogółu niepełnosprawnych studentów) zaliczani są do grupy: inny rodzaj niepełnosprawności. Z informacji uzyskanych przez NIK z wyższych uczelni, wynika, że osoby z autyzmem lub zespołem Aspergera podejmują studia wyższe i ich problemy są tam zauważane.”

Taki stan potwierdza Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami Politechniki Białostockiej. Według danych zebranych na 28 lutego 2022 r. W naszej uczelni studiuje 6 osób w z orzeczeniem 12-C (to symbol oznaczający całościowe zaburzenia rozwojowe, powstałe przed 16 rokiem życia, z utrwalonymi zaburzeniami interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz stereotypami zachowań, zainteresowań i aktywności – czyli zaburzenia spektrum autyzmu). To osoby, o których wiemy, ponieważ dobrowolnie dołączyły orzeczenie o niepełnosprawności do swojej dokumentacji, np. występując o wsparcie. Ustalenie dokładnej liczby studentów i doktorantów ze spektrum autyzmu na naszej Uczelni nie jest możliwe. Natomiast do BON coraz częściej zgłaszają się osoby z dokumentacją medyczną potwierdzającą spektrum autyzmu, ale nie posiadające orzeczenia o niepełnosprawności.

Dostrzegając potrzeby osób w spektrum autyzmu, Politechnika Białostocka udziela im wsparcia w procesie rekrutacji oraz kształcenia, zapewnia pomoc psychologa oraz psychologicznego konsultanta procesu kształcenia. Studenci posiadający orzeczenia o niepełnosprawności mogą też otrzymać stypendium dla osób niepełnosprawnych. Zapoznaj się z formami wsparcia dla studentów niepełnosprawnych

W ramach projektu „PB Dostępna” przeprowadzono szkolenie dla pracowników dydaktycznych pt. „Prowadzenie zajęć akademickich z udziałem osób ze spektrum autyzmu”. Tematyka wspierania osób w spektrum autyzmu była też poruszana na szkoleniach skierowanych do nauczycieli ze Studium Wychowania Fizycznego i Sportu, pracowników dziekanatów oraz Biblioteki PB.

W serwisie Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami znaleźć można poradniki skierowane do studentów w spektrum autyzmu (Fundacja Furia: flip book dla studenta) oraz do pracowników uczelni (Fundacja Furia: flip book dla pracownika uczelni).

Politechnika Białostocka rozpoczęła też realizację projektu „ZAPROJEKTOWANI.PB”, którego celem jest podniesienie kompetencji kadry dydaktycznej w zakresie zasad projektowania uniwersalnego, czyli takiego, które wyrównuje szanse edukacyjne osób niepełnosprawnych.

Autyzm uznaje się za jedno z najpoważniejszych zaburzeń rozwojowych. Liczba osób z tym zaburzeniem zwiększa się w szybkim tempie. W latach 80-tych autyzm na świecie diagnozowano u jednego dziecka na 2000, obecnie ogólnoświatowe statystyki wskazują, że może ono występować u jednego dziecka na 100.

W Polsce nie ma dokładnych danych na temat liczby osób z autyzmem lub zespołem Aspergera, bo specyfika dysfunkcji tych osób została w pełni uwzględniona w systemie orzekania o niepełnosprawności dopiero od 2010 r. Oprócz tego w Polsce zaburzenia te zaczęły być diagnozowane w latach 80-tych. Dlatego jest tak niewielka liczba osób z rozpoznanym autyzmem czy zespołem Aspergera w wieku 40 lat i starszych. Powoduje to, że dane o liczbie przypadków nie odzwierciedlają rzeczywistości. Obecnie ta niepełnosprawność jest w Polsce coraz bardziej powszechna. Blisko jedna piąta wszystkich niepełnosprawnych w wieku do lat 16, to właśnie osoby autystyczne lub z zespołem Aspergera.

Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju. Pojawia się najczęściej u dzieci przed 3 r. ż. i związany jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem we wszystkich sferach: interakcji społecznych, komunikacji oraz zachowania. U dzieci z autyzmem może być diagnozowana dodatkowo niepełnosprawność intelektualna (dotyczy to od 50 proc. do 75 proc. tych dzieci).

Zespół Aspergera klasyfikuje się jako oddzielne zaburzenie, które charakteryzuje się tymi samymi, co autyzm dysfunkcjami, ale osoby z tą niepełnosprawnością pozostają najczęściej w normie intelektualnej.

W grupie osób z autyzmem i zespołem Aspergera, występuje duża różnorodność, co do głębokości dysfunkcji, stopnia nasilenia i rodzaju występujących problemów. Około 10 proc. populacji osób z zespołem Aspergera przejawia specjalne zdolności.

oprac. mr