Tomasz Łaszczuk – student Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej dwukrotnie nagrodzony w konkursie Dyplom z Archicadem

Praca Tomasza Łaszczuka z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej pt. „Muzejon. Muzeum pamięci Romów” przyniosła mu dwie nagrody w finale prestiżowego konkursu dla architektów. Student kierunku architektura (studia magisterskie) otrzymał wyróżnienie w kategorii pracy dyplomowej inżynierskiej oraz nagrodę publiczności. W głosowaniu internautów, projekt poświęcony społeczności Romów, zdobył  373 głosów.

– To dla mnie ogromne osiągnięcie, zwłaszcza w tak prestiżowym konkursie, a także niezwykle ważny moment w mojej początkowej drodze zawodowej. Cieszę się, że tematyka i historia przedstawiona w mojej pracy inżynierskiej, zostały dostrzeżone przez jury oraz docenione przez osoby głosujące w internetowym plebiscycie na Instagramie. Wyróżnienie ma dla mnie szczególne znaczenie — stanowi potwierdzenie, że podążam we właściwym kierunku, a moja pasja do architektury znajduje odbicie w oczach innych. Dodaje mi pewności siebie, motywuje do podejmowania kolejnych wyzwań projektowych, inspiruje do dalszego rozwoju zawodowego – mówi Tomasz Łaszczuk.

Praca dyplomowa studenta Politechniki Białostockiej poświęcona jest społeczności Romów, zamieszkujących przed II wojną światową miejscowość Szepietowo, w której zbudowano osiedle „Postrojki” – obóz cygański. Tematyka pracy jest próbą odbudowania historii miejsca, po którym nie zachował się żaden materialny ślad.

– Inspiracją pracy była historia z mojego rodzinnego miasta Szepietowa, gdzie podczas II wojny światowej Niemcy zorganizowali getto cygańskie – mówi Tomasz Łaszczuk.

Projekt Muzejon został wybrany do finału spośród  200 prac dyplomowych z całej Polski. Wyróżnia się nie tylko ze względu na tematykę, ale i rozwiązania architektoniczne, bazujące na charakterystycznych elementach kultury i zwyczajów ludności cygańskiej.

– Projekt urbanistyczny nawiązuje do obrysów starych budynków, natomiast sama forma architektoniczna odnosi się do cygańskich namiotów, w których mieszkali Romowie – wyjaśnia autor pracy. – Zastosowałem też zielone dachy, jako odniesienie do naturalnych materiałów, z których budowali ono swoje domostwa. W centralnym punkcie umieściłem budynek, który jest wpisany w okrąg złożony z 16 promieni, które są odzwierciedleniem promieni na fladze romskiej.  

Nagrodzona w ogólnopolskim konkursie praca powstała pod okiem prof. dr. hab. inż. arch. Jerzego Uścinowicza, Kierownika Katedry Architektury Kultur Lokalnych na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej.

Wielki finał 8. edycji konkursu  Dyplom z Archicadem odbył się 3 października w siedzibie OW SARP przy ulicy Foksal w Warszawie i zgromadził dziesiątki studentów, wykładowców oraz przedstawicieli branży architektonicznej.

Gratulujemy Tomkowi. Dziękujemy wszystkim, którzy oddali głos na projekt studenta w głosowaniu internautów.

(mz)

Społeczność cygańską, podobnie jak żydowską w czasie II wojny światowej, dotknęła eksterminacja ze strony nazistów. Wstępnym jej etapem było zgromadzenie Cyganów w dzielnicach żydowskich czy też innych, ściśle wyznaczonych miejscach. Jednym z nich były „Postrojki” w Szepietowie. W ich murach istniał obóz cygański, po którym nie zachował się żaden materialny ślad. Miejsce to, pomimo swojego historycznego znaczenia, zostało całkowicie zapomniane. Muzeum Pamięci Romów jest próbą odbudowania historii tego miejsca. W dziejach Szepietowa osiedle „Postrojki”, w którym znajdowało się getto cygańskie, to jedna z najbardziej lekceważonych i dotąd niewyjaśnionych kart historii. Sama pamięć o społeczności cygańskiej, zgromadzonej i przybywającej w murach getta, ostatecznie uśmierconej w obozach koncentracyjnych, powinna zostać upamiętniona. Z „Postrojek” przewieziono do Oświęcimia największy transport Cyganów, liczący ponad tysiąc osób. Istnieje pilna potrzeba ocalenia pamięci o nich – o ich historii, kulturze, tradycjach, obyczajach. Ideą projektu jest adaptacja miejsca i zaprojektowanie na jego terenie formy, stanowiącej pewnego rodzaju odpowiednik typowy dla cygańskiej społeczności. Rozwiązania architektoniczne są nawiązaniem do dawnych namiotów cygańskich, pełniących funkcję schronienia. Ich charakterystyczne elementy w postaci stromych dachów o nieregularnych krawędziach, wykonanych z mchu, liści i gałęzi dostępnych w lasach (w przypadku mniej zamożnych Cyganów), stały się motywem inspirującym w kwestii rozwiązań architektonicznych obiektu. Pod względem urbanistycznym zabudowę ukierunkowano centralnie do środka, tworząc symbol koła z szesnastoma promieniami, które znajduje się na fladze społeczności romskiej. Sama struktura skupiających się centrycznie w okręgu budynków ma być sposobem kreacji, nawiązującym do form osadniczych taborów cygańskich, rozbijających swój obóz wokół ogniska na terenach odizolowanych. OPINIA KOMISJI: Pracę wyróżnia podjęcie ważnego i potrzebnego tematu upamiętnienia historii Romów poprzez architekturę. Projekt łączy wyrazistą formę z czytelną symboliką, sprzyjającą edukacji i refleksji. Autor wykazał się dużą wrażliwością społeczną i kulturową, tworząc przestrzeń pamięci o silnym ładunku emocjonalnym i edukacyjnym. Na szczególne uznanie zasługują oryginalność oraz głębia przekazu.