Monika Śleszyńska ze stopniem doktora nauk humanistycznych

Nadanie stopnia poprzedziła publiczna obrona pracy doktorskiej na Wydziale Anglistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w dniu 26 czerwca 2024 r. Tematem dysertacji było włączenie prostego języka angielskiego do nauczania pisania w kształceniu językowym doktorantów ( Integrating Plain English into writing activities in the PhD language programme). Promotorem pracy była dr hab. Krystyna Droździał-Szelest, prof. UAM, a recenzentami: prof. dr hab. Anna Michońska-Stadnik (Uniwersytet Wrocławski), dr hab. Dorota Werbińska, prof. UP (Uniwersytet Pomorski w Słupsku), dr hab. Jarosław Krajka, prof. UMCS (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie).

– Rozprawa jest wynikiem mojej pasji do wdrażania innowacyjnych metod dydaktycznych na zajęciach języka angielskiego. Robię to od lat, bo chcę być lepszym nauczycielem. To moje pragnienie zawodowe, ale też osobista realizacja postulatu profesjonalizacji zawodu nauczyciela, czyli ciągłego podnoszenia swoich kompetencji merytorycznych i dydaktycznych. Do takich działań zachęca zresztą swoich pracowników Politechnika Białostocka. Organizując takie wydarzenia jak Akademickie Dni Dydaktyki, nasza uczelnia stwarza dobre warunki do rozwoju kompetencji nauczycieli. Podobny trend można obserwować w wielu polskich ośrodkach akademickich – mówi dr Monika Śleszyńska.

Głównym celem pracy doktorskiej Moniki Śleszyńskiej było ustalenie, czy nauczanie prostego języka angielskiego (plain English) może stanowić atrakcyjny dla słuchaczy komponent kursu języka angielskiego w szkole doktorskiej uczelni technicznej, a także, czy będzie on odpowiadał potrzebom doktorantów, w związku z obowiązkiem rozpowszechniania swoich wyników badań w czasopismach anglojęzycznych.

Autorkę interesowało również, czy włączenie prostego języka angielskiego do ćwiczeń podnoszących kompetencje związane z pisaniem tekstów naukowych, przyczyni się do ich lepszej jakości i ułatwi młodym badaczom przygotowanie tekstów przeznaczonych do publikacji.

– Język prosty staje się coraz bardziej popularnym zjawiskiem. W największym skrócie: chodzi o tworzenie tekstów zrozumiałych dla szerokiego grona odbiorców: prostych, zwięzłych, dostępnych. Język prosty występuje już w większości pism kierowanych przez urzędy do swoich petentów, w ten sposób przygotowuje się też instrukcje użytkowe i dokumentację techniczną. Natomiast wprowadzenie go do tekstu naukowego jest wyzwaniem. Wiadomo – odbiorca tekstu naukowego jest specyficzny. Ważne jest też dostosowanie się autora do istniejącej terminologii. W swojej pracy pragnę udowodnić i wypromować pogląd, że język prosty tego nie wyklucza! Uważam, że w dyskursie naukowym obok terminów specjalistycznych może funkcjonować tzw. language in between (tekst łączący), który nie powinien być trudny – podkreśla dr Monika Śleszyńska.

W jednym z rozdziałów swojej pracy doktorskiej Monika Śleszyńska przedstawia analizę jakościową badania przeprowadzonego na poziomie grupowym i indywidualnym słuchaczy jej kursu języka angielskiego. Jego istotnym elementem było poznanie zasad prostego języka angielskiego. W badaniu wzięło udział 13 doktorantów Szkoły Doktorskiej Politechniki Białostockiej.

– Jestem im bardzo wdzięczna za zaangażowanie. Uczyłam grupę pierwszego rocznika Szkoły Doktorskiej Politechniki Białostockiej. W czasie kursu języka angielskiego zaproponowałam doktorantom wykorzystanie języka prostego w tekstach naukowych przeznaczonych do publikacji. Pracowaliśmy nad składnią, wyborem słownictwa oraz elementami, które sprawiają, że tekst naukowych czytany jest z większą swobodą. Takie umiejętności staraliśmy się ćwiczyć i wdrażać we własnym pisaniu. To była wielka przygoda również dla mnie, bo w tym samym czasie pracowałam nad swoim doktoratem i sama stosowałam te narzędzia w mojej rozprawie, napisanej w języku angielskim – podkreśla dr Monika Śleszyńska.

Wyniki analizy badań jakościowych potwierdzają tezę, że prosty angielski powinien być elementem programu językowego szkół doktorskich, ponieważ podnosi umiejętności językowe młodych naukowców w zakresie pisania akademickiego. Co więcej, wykorzystanie prostego języka angielskiego ułatwia pisanie tekstów naukowych przeznaczonych do publikacji i przyczynia się do ich lepszej jakości językowej. Dodatkowym celem pracy była ocena użyteczności autorskich materiałów dydaktycznych i metod nauczania języka pisanego stosowanych na zajęciach.

To badania o charakterze pionierskim, dlatego praca dr Śleszyńskiej może zainteresować badaczy zajmujących się kwestią pisania tekstów naukowych w języku angielskim lub nauczycieli prowadzących lektorat języka angielskiego w szkołach doktorskich.

– W ustawie z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, do której zapisów dostosowało się  wiele instytucji, mowa jest o aspektach dostępności. Mnie interesuje szczególnie dostępność naukowa i kontekst akademicki. Myślę, że tę wrażliwość przekazałam każdemu uczestnikowi moich kursów języka angielskiego. Jestem wielką zwolenniczką języka prostego i zachęcam, by stosować go w wielu wymiarach. Także w przypadku dydaktyki studentów zagranicznych, którzy przyjeżdżają na Politechnikę Białostocką m.in. w ramach mobilności Programu Erasmus+. Taki student również wymaga prostego podania treści specjalistycznych. Do ich odpowiedniego zredagowania zachęcam nauczycieli akademickich, którzy są uczestnikami moich kursów – mówi dr Monika Śleszyńska.

Wszystkie osoby zainteresowane kwestiami dostępności informacyjno-komunikacyjnej i skutecznej komunikacji naukowej – zarówno w języku polskim, jak i angielskim – zapraszamy do kontaktu z dr Moniką Śleszyńską.

Dr Śleszyńska dziękuje pracownikom Biura ds. Rozwoju i Programów Międzynarodowych Politechniki Białostockiej za umożliwienie:

• stworzenia kursu typu MOOC pt. „How to write (science) better”, który został wykorzystany podczas interwencji dydaktycznej w badaniu empirycznym. Kurs jest dostępny na platformie edukacyjnej Navoica (navoica.pl) do 31 grudnia 2024 r.;
• udziału w kursie języka kontrolowanego (ASD-Simplified Technical English), który wniósł dodatkową wartość do przygotowywanej rozprawy doktorskiej.

(oprac. mr)