Politechnika Białostocka wesprze technologie produkcji innowacyjnej żywności oraz zagospodarowania odpadów

natureTECH Centrum Badań Produktów Naturalnych Politechniki Białostockiej wesprze białostocką firmę – największego w Polsce producenta i dostawcę dań gotowych produkowanych pod marką Kuchnia Vikinga – między innymi badaniami innowacyjnych produktów na bazie surowców rolno-spożywczych oraz wsparciem rozwiązań technologii zagospodarowania powstających w procesie produkcyjnym odpadów. Studenci zyskają miejsce praktyk, a naukowcy nawiążą kolejne realne współprace z otoczeniem społeczno-gospodarczym.

– W zakresie działań naukowych i badawczo-rozwojowych natureTECH leży poszukiwanie rozwiązań dla przemysłu spożywczego, czy  przetwórstwa rolno-spożywczego, poszukiwanie rozwiązań wspierających ochronę zdrowia ludzi, a także ochroną środowiska – mówi dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Rektor Politechniki Białostockiej. –  Te zagadnienia spotykają się dokładnie z potrzebami przedsiębiorstwa Kuchnia Vikinga, które zdecydowało się wspierać swoją działalność wiedzą ekspertów z Politechniki Białostockiej. natureTECH tworzą naukowcy z dużym doświadczeniem, reprezentujący różne dyscypliny. Wszystkie one odpowiadają na potrzeby regionu, a w przypadku współpracy z Kuchnią Vikinga ten wpływ będzie miał zdecydowanie charakter ponadregionalny. Jestem przekonana o tym, że powstaną nowe, ciekawe rozwiązania, z których wszyscy skorzystają.

Firma Kuchnia Vikinga cały czas się rozwija i zwiększa asortyment i wielkość produkcji.

– Przez 6 lat naszej działalności z małej restauracji staliśmy się jednym z największych producentów dań gotowych w Polsce – podkreśla Łukasz Zielinko, członek zarządu Kuchnia Vikinga. – W dziedzinie diety pudełkowej czy cateringu dietetycznego jesteśmy już liderem, więc tak naprawdę ponad 50 000 osób codziennie rano w całej Polsce dostaje torby z naszym jedzeniem. Cały czas rośnie w społeczeństwie świadomość zdrowej żywności, żywności funkcjonalnej i to jest też kierunek, który my chcemy obierać w zgodzie ze zrównoważonym rozwojem. Dzisiaj całkiem nieźle kontrolujemy naszą nadprodukcję, która jest elementem nieodłącznym produkcji żywności i tutaj jeszcze jest spore pole do współpracy z Politechniką Białostocką i z natureTECH. Jesteśmy dzisiaj liderem w Polsce, ale chcemy iść znacznie dalej. A iść znacznie dalej z tej pozycji można już tylko z nauką i to jest nasz kierunek. Politechnika Białostocka to dla nas duże szanse rozwojowe, bo dzisiaj stoimy też przed wyzwaniem robotyzacji i automatyzacji nie pod kątem efektywności. W kolejnych krokach będziemy pracować nie tylko nad surowcem, czy produktem, ale też nad całym procesem technologicznym. Jest tutaj duży potencjał, żeby w naszym regionie zrobić coś wielkiego i żeby Białystok czy też Podlasie za jakiś czas mogły być stolicą dań pudełkowych nie tylko w Polsce, ale też w Europie. W najbliższym czasie wprowadzimy dietę sportową, wprowadzimy zbadaną i przygotowaną dietę dla chorych na cukrzycę typu drugiego. Naszym celem jest optymalizacja całego procesu produkcyjnego – bezpieczeństwo ciągów technologicznych i zabezpieczenie jakości i bezpieczeństwo produkcji.

Ze współpracy z Kuchnią Vikinga skorzystają i studenci, i badacze z Politechniki Białostockiej.

– Studenci skorzystają z praktyk w dziale badawczo-rozwojowym czy też w dziale jakości bądź w dziale produkcyjnym i staży w nowoczesnej firmie, będą mogli realizować wspólnie z firmą  prace dyplomowe dotyczące na przykład jakiegoś konkretnego problemu technologicznego – wylicza dr hab. Monika Kalinowska, prof. PB, Kierownik natureTECH Centrum Badań Produktów Naturalnych Politechniki Białostockiej. – Mamy w planach wspólne tworzenie nowych kierunków lub modernizowanie istniejących kierunków studiów lub innych form kształcenia, organizację wykładów branżowych. Naukowcy będą mogli wspólnie aplikować o projekty badawczo-rozwojowe, tworzyć wspólne publikacje naukowe, czy branżowe, a do tego wspólne wdrożenia, patenty, organizacja seminariów, konferencji. To jest coś, co będzie bardzo korzystne zarówno dla naszych studentów i naukowców z Politechniki Białostockiej, ale również dla Kuchni Vikinga.

Kuchnia Vikinga wsparła już stypendiami przemysłowymi studentów Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej. W ramach podpisanej umowy również studenci kierunków biotechnologia i agroekobiznes będą mieli możliwość odbycia praktyk, staży, a w przyszłości znaleźć zatrudnienie w nowoczesnym, zautomatyzowanym zakładzie produkcyjnym.

Inicjatorami utworzenia natureTECH byli naukowcy z Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej: dr hab. Monika Kalinowska, prof. PB, dr hab. inż. Sławomir Obidziński, prof. PB oraz dr Ewa Zapora.

– Jest to interdyscyplinarna inicjatywa badawcza z nowoczesnym zapleczem laboratoryjnym – wyjaśnia dr Zapora. – Naszym zakresem działania są szeroko rozumiane surowce i produkty pochodzenia naturalnego. Badamy ich właściwości prozdrowotne i bezpieczeństwo. Wszystkie realizowane projekty bazują na współpracy zarówno z rolnikami z Podlaskiego, którzy są dostawcami surowców i prowadzą wielkoskalowe uprawy ekologiczne. Na takich surowcach bazujemy i razem z rolnikami projektujemy nowoczesne rozwiązania. Jednym z celów natureTECH jest również projektowanie razem z przedsiębiorcami suplementów, dodatków do żywności. W ramach projektu strategicznego projektujemy biododatki paszowe. Jest to bardzo ważne, że my poza oceną surowców pochodzenia naturalnego również jesteśmy w stanie wspomóc firmę w myśleniu, co zrobić z odpadami, z bioodpadami, z odpadami poprodukcyjnymi. żeby cały proces produkcyjny zamknąć zgodnie z ideałami zrównoważonego rozwoju i żeby wpisać firmę w gospodarkę obiegu zamkniętego. Mam nadzieję, że wspólnie z Kuchnią Vikinga będziemy projektować, wspomagać, pisać razem projekty badawczo-rozwojowe włączając do tego procesu również innych badaczy z Politechniki Białostockiej. To będą projekty szyte na miarę.

Dzięki takim planom natureTECH realizuje jeden z celów strategicznych Politechniki Białostockiej – pełnienie funkcji ośrodka wiedzy poprzez wykorzystanie swojego potencjału i zasobów do rozwiązywania problemów technicznych, organizacyjnych, logistycznych i innych oraz wypracowywanie innowacyjnych rozwiązań dla otoczenia gospodarczego i społecznego, także poprzez upowszechnianie wiedzy.

– Planujemy projektowanie innowacyjnych produktów na bazie surowców rolno-spożywczych oraz technologii ich wytwarzania – zapowiada prof.  Monika Kalinowska. – Będziemy też projektować i wdrażać technologię zagospodarowania odpadów poprodukcyjnych, zarówno bioodpadów, jak również odpadów produkcji opakowań.

natureTECH Centrum Badań Produktów Naturalnych Politechniki Białostockiej ma istotne znaczenie dla rozwoju województwa podlaskiego, ale może też odgrywać ważną rolę w krajowej gospodarce obiegu zamkniętego i zero waste.

– Działalność natureTECH zwiększy konkurencyjność sektora rolno-spożywczego w regionie, a działalność centrum idealnie wpisze się w krajowe i regionalne inteligentne specjalizacje, wspierając transfer wiedzy i technologii oraz rozwój biogospodarki – sumuje dr hab. inż. Sławomir Obidziński, prof. PB z Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej.

natureTECH Centrum Badań Produktów Naturalnych Politechniki Białostockiej zostało powołane zarządzeniem nr 2/2025 Rektora Politechniki Białostockiej z dnia 17 stycznia 2025 roku.

Autor: Jerzy Doroszkiewicz