Sympozjum pamięci prof. Andrzeja Łapko w Akademii Supraskiej – 31.08.2022 roku

Politechnika Białostocka i Akademia Supraska 31 sierpnia 2022 roku zorganizowały w Akademii Supraskiej w Supraślu sympozjum pamięci prof. Andrzeja Łapko – cenionego i szanowanego nauczyciela akademickiego Politechniki Białostockiej i społecznika.

Profesor Andrzej Łapko był cenionym i szanowanym nauczycielem akademickim Politechniki Białostockiej, a jego wychowankowie piastują znaczące funkcje w strukturach uczelni, instytucjach samorządowych i dużych przedsiębiorstwach. Jednocześnie był społecznikiem, współzałożycielem Stowarzyszenia Bractwa Prawosławnego św. św. Cyryla i Metodego z siedzibą w Białymstoku, w którym w latach 2003–2014 pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Głównego. Wraz z biskupem Jakubem i profesorem Joanicjuszem Nazarko założył Fundację Oikonomos, która powołała do życia Akademię Supraską.

– Profesor Andrzej Łapko był nauczycielem, naukowcem, społecznikiem, ale przede wszystkim miał takie cechy osobowości, które integrowały ludzi – wspomina dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Rektor Politechniki Białostockiej, która była też jednym ze współpracowników profesora Łapki. – Integrował swojej najbliższe środowisko, to znaczy nas w katedrze i środowisko Politechniki Białostockiej, ale też krajowe środowisko naukowe i środowisko międzynarodowe. Był naprawdę świetnym szefem, który inspirował, pozwalał otwierać się swoim wychowankom na nowe pomysły. Pokazywał nam, że można iść do przodu i wyprzedzać innych. Profesor Łapko zyskał renomę w Polsce przede wszystkim jako autor doskonałych podręczników do projektowania konstrukcji żelbetowych według Eurokodu 2. To on był prekursorem nowych metod projektowania konstrukcji żelbetowych i studenci w całej Polsce korzystali z jego podręczników. Kiedy przebywał w Universidade da Beira Interior w Portugalii jako visiting professor napisał wówczas podręcznik do projektowania konstrukcji żelbetowych po angielsku. Profesor zapoczątkował takie prawdziwe umiędzynarodowienie Politechniki Białostockiej. To on jako pierwszy organizował wymianę nauczycieli, czy wymianę studentów pomiędzy Politechniką Białostocką i innymi wiodącymi uczelniami w Europie. Profesor był też był prorektorem do spraw studenckich wtedy, kiedy zaczynał obowiązywać system boloński i to on podjął się wysiłku wprowadzenia założeń systemu bolońskiego w Politechnice Białostockiej. Mimo, że profesor zmarł 7 lat temu, do dziś łączy środowisko akademickie z Fundacją Oikonomos. Pamiętając o nim spotykamy się, wymieniamy wspomnienia, ale też i inspirujemy się dalej.

Profesor Andrzej Łapko od 1993 r. nieprzerwanie pełnił funkcję kierownika Katedry Konstrukcji Betonowych, a następnie Konstrukcji Budowlanych na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej.

– Wszyscy jesteśmy uczniami profesora Andrzeja Łapko – mówi dr hab. inż. Mirosław Broniewicz, prof. PB z Katedry Konstrukcji Budowlanych Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej. – Poświęcił on 40 lat swego życia pracy naukowej w dziedzinie konstrukcji żelbetowych. Przez to stał się jednym z najwybitniejszych polskich żelbetników. Poza tym, że był wybitnym naukowcem, był również bardzo dobrą i wrażliwą osobą. Wychował wielu następców w Katedrze Konstrukcji Betonowych Politechniki Białostockiej, którzy przejęli jego rolę. Poza tym, że był dobrym naukowcem również był bardzo wierzącym człowiekiem. Wielokrotnie rozmawiał o zasadach wiary ze swoimi podopiecznymi,  młodymi adiunktami i wskazywał kolejną drogę, którą mogą iść poza pracą naukową.

Profesor Joanicjusz Nazarko z Międzynarodowej katedry Logistyki i Inżynierii Usług Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej wspólnie z biskupem Jakubem oraz profesorem Łapko powołali do życia Akademię Supraską. Profesorów połączyła praca w Politechnice Białostockiej.

– Poznałem profesora Łapko w Politechnice – wspomina prof. Joanicjusz Nazarko.  – W tym czasie pełnił funkcję prorektora najpierw odpowiedzialnego za sprawy dydaktyki, później za sprawy współpracy międzynarodowej. Też realizowałam różne projekty międzynarodowe i takie były nasze pierwsze kontakty zawodowe.  Mieliśmy wspólne poglądy i zainteresowania na niwie społecznej i to był ten drugi obszar naszej współpracy. Z czasem zaprzyjaźniliśmy się i byliśmy po prostu przyjaciółmi.  Był to taki człowiek o dużym poczuciu misji – zarówno odpowiedzialności za kształcenie młodzieży, za rozwój nauki, ale też o dużym poczuciu swojej tożsamości. Bardzo aktywnie udzielał się w społeczności prawosławnej, był przewodniczącym bractwa świętych Cyryla i Metodego. Wspólnie z nim i z arcybiskupem Jakubem utworzyliśmy Fundację Oikonomos, z której wyrosła Akademia Supraska. Na pewno to był wybitny naukowiec, społecznik, a jednocześnie człowiek o bardzo dużej wrażliwości. Nie przypominam sobie, żeby wyrażał do kogokolwiek pretensje, żeby się na kogoś obrażał. Był człowiekiem bardzo skromnym, bardzo życzliwym do wszystkich i taki pozostał w mojej pamięci.

Dr hab. inż. Jolanta A. Prusiel, prof. PB, dziś Kierownik Katedry Konstrukcji Budowlanych Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej swój rozwój naukowy zawdzięcza obecności profesora Łapko w Politechnice Białostockiej.

– Profesor Łapko był dla mnie wielkim autorytetem – mówi dr hab. inż. Jolanta A. Prusiel, prof. PB. – Byłam studentką, później doktorantką, obroniłam doktorat pod kierunkiem pana profesora Łapko z konstrukcji silosowych. To on mnie zaraził właśnie tymi konstrukcjami i do dzisiaj też zajmuję się nimi. Później współpracowałam z profesorem jako pracownik katedry. Profesor zawsze odnosił się do każdego z szacunkiem i starał się w każdym widzieć dobro, najlepsze cechy i zawsze był ogromnym wsparciem. Czasami, w jakichś chwilach zwątpienia w badaniach, zawsze bardzo nas wspierał i bardzo brakuje mi profesora. Biła od niego taka pozytywna energia. Zawsze po rozmowie z profesorem, nawet w jakichś chwilach zwątpieniach, człowiek wychodził taki wzmocniony. Bardzo się cieszę, że miałam okazję być studentką, doktorantką, a później współpracownikiem pana profesora Łapko i cały czas czerpię też te różne takie doświadczenia, wskazówki profesora i korzystam z nich w dydaktyce i w nauce. Także w Polsce każdy z wielkim szacunkiem wspomina profesora.

Profesor Andrzej Łapko, będąc naukowcem i dydaktykiem, potrafił też zarażać studentów i współpracowników swoim systemem wartości.

– Profesor Łapko był człowiekiem nadzwyczajnym – mówi wprost dr inż. Andrzej Plewa, adiunkt w Katedrze Budownictwa i Inżynierii Drogowej Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej. – To nie był człowiek, który pozwalał sobie na różnego rodzaju błędy i wypaczenia – to był wielki intelektualista. Poznałem go jako osobę, która charakteryzowała się bardzo dużą wiarą, osobę, która łączyła w sobie zarazem wiarę i życie cerkiewne powiązane razem z życiem naukowym. Miałem tę przyjemność, że mogłem poznać profesora z tych  dwóch stron. Jest to dla mnie ogromny zaszczyt, że byłem studentem pana profesora. Ukończyłem Politechnikę Białostocką, miał u nas zajęcia, wykłady ale też poznałem pana profesora ze strony duchowej, z jego zaangażowania, z jego podejścia do wiary, do cerkwi prawosławnej, w ogóle, do chrześcijan. Profesor Łapko powiedział mi o Stowarzyszeniu Bractwo Prawosławne świętych Cyryla i Metodego – wstąpiłem od razu w szeregi tego stowarzyszenia. Pracując, działając w stowarzyszeniu walne zgromadzenie wybrało mnie na członka zarządu i tutaj doznałem pewnego rodzaju ogromnego zaszczytu, gdyż pan profesor zaproponował mi abym był jego zastępcą. Byłem zastępcą przez kilka kadencji i za każdym razem to był ogromny zaszczyt współpracy pracować z panem profesorem. Był człowiekiem dziś można powiedzieć – multimedialnym pod każdym względem. Miał szerokie kontakty z chrześcijanami w Unii Europejskiej, ale także profesor był na tyle ciepłą osobą, że bardzo wielu ludzi lubiło z nim rozmawiać i to dało się zauważyć. Jeżeli trafiła się osoba, która była nastawiona troszeczkę mniej pozytywnie do pewnych działań, po rozmowie z profesorem wychodziła zupełnie inna. Warto być, pracować i przede wszystkim starać się chociaż odrobinkę być tak dobrym człowiekiem, jakim był profesor Łapko.

Bardzo osobistymi wspomnieniami z ostatniego spotkania z ciężko chorym profesorem Łapko dzielił się z uczestnikami sympozjum Arcybiskup Białostocki i Gdański Jakub, Ordynariusz Diecezji Białostocko-Gdańskiej.

– Osobowość pana profesora Andrzeja Łapko  poznawałem przez pryzmat jego działalności społecznej – mówi abp Jakub. – Był on człowiekiem bezinteresownym, sumiennym, zawsze oddanym sprawie, niezwykle skromnym, pokornym, odnoszącym się z szacunkiem do każdego i był wyjątkowo wrażliwym. To wiem, bo czasami mieliśmy osobiste rozmowy. Uogólniając wszystkie jego cechy mogę powiedzieć, że był człowiekiem niezwykle szlachetnym. Jestem wdzięczny Bogu, że dał mi możliwość spotkać w moim życiu tak zacnego, szlachetnego człowieka jakim był pan profesor Andrzej Łapko. W pewnym sensie mogę powiedzieć, że był też moim nauczycielem. Jego zachowanie i postawa dużo mnie uczyły.

Sympozjum odbyło się w Akademii Supraskiej. Jej działania są skierowane do wszystkich obywateli RP oraz innych państw, bez względu na wyznanie. Misją Akademii jest pielęgnowanie, rozwój i upowszechnianie tradycji, wartości i duchowości prawosławia jako źródła odpowiedzi na wyzwania współczesności, wkład w życie Kościoła Prawosławnego poprzez działalność badawczą, edukacyjną i wychowawczą oraz działania na rzecz zbliżenia i współpracy między kulturami, religiami i wyznaniami w dziele budowy wspólnoty ludzkiej opartej na dobru i szacunku.

– Akademia Supraska mieści się w monasterze Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy w Supraślu – mówi ks. Jarosław Jóźwik, kanclerz Akademii Supraskiej. – To prawosławny monaster, który powstał na przełomie XV i XVI wieku. Dziś w Akademii Supraskiej organizujemy wszelkiego rodzaju konferencje, spotkania, wystawy, koncerty, warsztaty dla dzieci, dla młodzieży, dla osób dorosłych. Profesor Andrzej Łapko był fundatorem Fundacji Oikonomos, która jest organizacją zajmującą się częścią kulturalno-oświatową i społeczną Akademii. Pan profesor Andrzej Łapko zawsze brał czynny udział w tworzeniu tego miejsca, w tworzeniu różnego rodzaju spotkań, ale przede wszystkim był impulsem do różnych działań. Pan profesor był członkiem konwentu Akademii, pokazywał nam jakie są kierunki naszych działań i w jaki sposób możemy liczyć przede wszystkim na jego pomoc, część czynną udziału w naszych spotkaniach. Kiedy szkoła świętych Cyryla i Metodego znajdowała się w budynkach należących do Politechniki Białostockiej widziałem profesora, który sam pracował tam fizycznie, pomagał żeby wokół tego budynku wszystko grało, miało odpowiednie warunki.  To na pewno był dobry człowiek, człowiek uczciwy, dobry pracowity, ale przede wszystkim poprzez swoje życie i postać pokazywał jak być dobrym człowiekiem.

Profesor Andrzej Łapko urodził się 15 listopada 1949 roku w Płocku. Do Białegostoku przeprowadził się wraz z rodziną w 1979 r. W 1991 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Politechnice Białostockiej, a w maju 1999 r. otrzymał tytuł naukowy profesora i wkrótce został profesorem zwyczajnym. Od 1993 r. nieprzerwanie pełnił funkcję kierownika Katedry Konstrukcji Betonowych, a następnie Konstrukcji Budowlanych na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej. W latach 1990–1993 był Prorektorem Politechniki Białostockiej ds. Studenckich i Dydaktyki, a w latach 1999–2002 Prorektorem ds. Promocji i Współpracy.

Profesor Andrzej Łapko miał bardzo szerokie zainteresowania naukowe w zakresie badań doświadczalnych, analiz teoretycznych i projektowania konstrukcji z betonu. W jego dorobku naukowym znajduje się około 250 artykułów i referatów, 6 książek naukowych i podręczników akademickich, 7 patentów, 3 zastrzeżenia patentowe oraz około 20 prac wdrożonych do praktyki budowlanej. Był on też m.in. członkiem Rady Naukowej Instytutu Techniki Budowlanej, Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Przewodniczącym Komitetu Nauki PZITB, Wiceprzewodniczącym Rady Fundacji PZITB Inżynieria i Budownictwo, aktywnym członkiem Podlaskiej Izby Inżynierów Budownictwa, członkiem kolegiów redakcyjnych krajowych i zagranicznych czasopism naukowych, a także ekspertem Polskiej Komisji Akredytacyjnej. W ostatnich latach swojej działalności stworzył laboratorium do prowadzenia badań materiałów i konstrukcji o europejskim znaczeniu. Obecnie jego działalność naukową kontynuują wychowankowie, a Laboratorium Katedry Konstrukcji Budowlanych nosi jego imię.

We wspomnieniach współpracowników i podopiecznych profesor Andrzej Łapko jest przedstawiany jako człowiek pełen dobroci i otwartości, potrafiący jednoczyć ludzi, a jednocześnie świetny organizator i naukowiec. Zmarł 25 sierpnia 2015 r.

9 czerwca 2022 roku profesor Andrzej Łapko został patronem białostockiego ronda u zbiegu ulic gen. Sulika i Ciołkowskiego. Z wnioskiem o upamiętnienie wybitnego naukowca, nauczyciela i społecznika wystąpili pracownicy Politechniki Białostockiej oraz Stowarzyszenie Bractwo Prawosławne świętych Cyryla i Metodego.