Wędrówka po Wileńszczyźnie
29-05-2024
Podsumowanie wyjazdu edukacyjnego śladami operacji „Ostra Brama”, w której bierze udział młodzież ze szkół średnich z województwa podlaskiego – wędrówka po Wileńszczyźnie.
80 lat temu, od 7 do 13 lipca 1944 r. żołnierze Armii Krajowej z połączonych Okręgów Nowogródzkiego i Wileńskiego podjęli walkę o odbicie Wilna z rąk niemieckich. Była to walka o odzyskanie niepodległości. Była to także manifestacja wobec podchodzącej już pod Wilno Armii Czerwonej, że Polska wciąż jest, polscy żołnierze nieprzerwanie walczą o niepodległość dla swojej Ojczyzny.
Dzisiaj po 80 latach od tych wydarzeń Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku zaprosił na wyjazd edukacyjny śladami operacji „Ostra Brama” młodzież ze szkół średnich z województwa podlaskiego. Są to finaliści X Olimpiady Wiedzy o Armii Krajowej, jej poprzedniczkach i następczyniach. Konkurs organizowany jest wspólnie przez Centrum Kształcenia Zawodowego w Wysokiem Mazowieckiem oraz białostocki IPN. Wileńszczyznę przemierzają z nami uczniowie m.in. z ALOPB.
Przekazujemy Państwu kolejną relację z wyjazdu edukacyjnego śladami operacji „Ostra Brama”, w której bierze udział młodzież ze szkół średnich z województwa podlaskiego. Tym razem nasi edukatorzy i historycy zabrali młodych pasjonatów dziejów Armii Krajowej w kolejne miejsca.
Odwiedziliśmy:
- Ponary – miejsce zbrodni na ponad 80 000 Żydach i Polakach, którzy w latach 1941–1944 zginęli tam z rąk Niemców i Litwinów.
- Zułowo, gdzie urodził się marszałek Józef Piłsudski. Tam także w alei dębów znajdują się upamiętnienia gen. bryg. Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka”, komendanta Okręgu Nowogródzko-Wileńskiego AK oraz żołnierzy biorących udział w operacji „Ostra Brama”.
- Powiewiórka, gdzie w kościele pw. św. Kazimierza został ochrzczony Józef Piłsudski, późniejszy marszałek Polski.
- Bezdany znane z „napadu czterech premierów”, gdzie bojowcy z Organizacji Bojowej PPS na czele z Józefem Piłsudskim przeprowadzili akcję ekspropriacyjną na potrzeby swojej organizacji.
Trafiliśmy do miejsc, gdzie toczyły się walki w dniach 7-13 lipca 1944 r., a także do miejsc, gdzie spoczywają polegli żołnierze Armii Krajowej.
- Kolonia Wileńska, gdzie znajdują się groby żołnierzy z 1. i 3. Zgrupowania Wileńskiego AK, 3. Brygady Wileńskiej AK „Szczerbca”, 8. Brygady Wileńskiej AK „Tura” oraz I, III i V batalionów 77 Pułku Piechoty AK.
- Francuski Młyn na Belmoncie, w którego pobliżu żołnierze 1. i 3. Zgrupowania Wileńskiego AK przeprowadzili 7 lipca 1944 r. atak na niemieckie pozycje.
- Była siedziba NKWD i KGB przy ul. Ofiarnej w Wilnie. Ginęli tam z rąk Sowietów żołnierze Armii Krajowej.
- Cmentarz na Rossie, gdzie m.in. spoczywają żołnierze Armii Krajowej polegli podczas operacji „Ostra Brama”. Przy grobie Matki i Serca Syna z uczestnikami wyjazdu spotkała się konsul RP na Litwie Pani Irmina Szmalec oraz Pan Marian Sokalski z Wydziału Konsularnego Lenkijos Respublikos ambasada Vilniuje – Ambasada RP w Wilnie.
oprac. za IPN oddział w Białymstoku
