Kopiec Kościuszki

W roku 2023 obchodziliśmy 200-lecie istnienia Kopca Kościuszki w Krakowie. To wzniesienie, które rozpozna niemal każdy Polak: miejsce pamięci, pomnik historii, hołd oddany bohaterowi z przeszłości.

Kopiec został usypany dla uczczenia pamięci Generała Tadeusza Kościuszki, znakomitego przywódcy walk o zachowanie niepodległości Polski, tzw. insurekcji z 1794 r.  Poprowadził on armię do zwycięstw nad wojskami wroga, chociaż nie zapobiegło to rozbiorowi Polski, którego dokonano ostatecznie w 1795 roku.

Tadeusz Kościuszko zmarł w roku 1817, a jego prochy spoczęły na krakowskim Wawelu w kryptach królewskich. Naród chciał oddać mu cześć w wyjątkowy sposób i wkrótce pojawił się pomysł usypania okazałego pamiątkowego kopca.

Intensywne prace budowlane trwały 3 lata (1820-1823), brało w nich udział ofiarnie i solidarnie całe społeczeństwo: nastolatki i weterani powstań, kobiety i mężczyźni, a nawet turyści obcokrajowcy, w znakomitej większości w czynie społecznym. Ziemię do budowy Kopca przywieziono z pól bitew powstania kościuszkowskiego: z Maciejowic, Dubienki oraz Racławic*. W latach późniejszych dosypano ziemię przywiezioną ze Stanów Zjednoczonych z pól bitewnych walk o wolność Ameryki, którym Kościuszko przewodził.

Usypano kopiec wysoki na 34 m, o średnicy 80 m u podstaw, a 8,5 m na wierzchołku.

Po ukończeniu prac planowano utworzyć wokół Kopca osadę dla rodzin chłopskich, które brały udział w insurekcji kościuszkowskiej. Niestety, ten plan nie został zrealizowany. W tym czasie Kraków był pod zaborem austriackim i wkrótce okazało się, że władze austriackie miały inną wizję: powstał plan ufortyfikowania miasta, wg którego Kopiec Kościuszki został otoczony fortem cytadelowym.  Stacjonowało tu jednocześnie ponad 700 żołnierzy.

Dzisiejsze pięknie zrekonstruowane fortyfikacje wokół Kopca pierwotnie powstały w latach 1850-56. Mimo planu rozbiórki ruin,  jakimi stały się te zabudowania po drugiej wojnie światowej, ostatecznie zaczęto je odbudowywać. W 1977 roku otworzono w nich hotel, a od roku 1991 budynki fortu są siedzibą radia RMF FM.

Kopiec Kościuszki jest udostępniony na spacery, na szczyt prowadzi wybrukowana, szeroka i bezpieczna ścieżka. Z góry można obejrzeć piękną panoramę Krakowa, do czego wszystkich serdecznie zachęcam.

* o tej bitwie przeczytacie we wpisie na temat niezwykłego obrazu pt. ‘Panorama Racławicka’ Jana Styki i Wojciecha Kossaka

Zdjęcia niepodpisane pochodzą z portalu Kopiec Kościuszki  oraz ze zbiorów Depositphotos