CIEKAWE
Język polski
Język polski nie jest łatwy. To wiedzą nie tylko obcokrajowcy próbujący nauczyć się naszej mowy, ale też wszystkie dzieci w szkole, od chwili gdy zaczynają poznawać reguły gramatyczne i ortograficzne. Wiedzą to również dorośli Polacy, którzy nieraz zastanawiają się, czy jakieś słowo pisze się przez ’h’ czy ‘ch’, ‘ż’ czy ‘rz’, z przecinkiem, czy bez, z dużej, czy z małej litery…
Dlaczego polski jest trudny? Ponieważ jest językiem fleksyjnym, to znaczy, że wyrazy podlegają odmianie przez przypadki, rodzaje, liczby i osoby. Odmienne części mowy to czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki, liczebniki oraz zaimki. Jest w języku polskim dużo zasad gramatycznych, ale też mnóstwo odmian nieregularnych i wyjątków. Jest też wiele słów zapożyczonych z francuskiego (np. romans, bilet, bagaż), niemieckiego (np. ratusz, gmach, kartofel), włoskiego (np. fontanna, pomidor, parapet) i oczywiście z angielskiego (np. folder, komputer, dżinsy)
Polski zaczął się kształtować jako odrębny język w X wieku, kiedy to polski władca Mieszko I w roku 966 przyjął chrześcijaństwo, a wraz z nim alfabet łaciński. Najstarsze zachowane zapisy pojedynczych polskich słów pochodzą z XII wieku, natomiast najstarsze zachowane pełne zdanie w języku polskim to „Day ut ia pobrusa, a ti poziwai”. Znajduje się ono w łacińskim tekście Ksiąg Henrykowskich z 1270 roku, a jego tłumaczenie na współczesny język polski brzmi: ‘Daj, ja pokręcę, a ty odpocznij’.
Pierwsze słowniki języka polskiego powstały już w XII wieku, polskie słowa były w nich tłumaczone na łacinę. Natomiast pierwszym w całości poświęconym naszemu językowi był słownik Samuela Bogumiła Lindego, wydany w Warszawie w 1807 r.
Najnowszy Wielki Słownik Języka Polskiego (WSJP) ma ponad 100 000 haseł, 1700 przysłów oraz 24 000 frazeologizmów. Został wydany w roku 2018, z okazji obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. WSJP łączy w sobie wiele słowników: ortograficzny, etymologiczny, ogólny, frazeologiczny, przysłów oraz wyrazów bliskoznacznych.
Język polski należy do rodziny języków słowiańskich, a najbardziej do niego podobne są słowacki, czeski i ukraiński.
Obecnie szacowana liczba użytkowników języka polskiego wynosi około 58 milionów. W Polsce żyje nas 38 milionów, pozostali to Polacy mieszkający na emigracji w różnych krajach świata, głównie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii oraz w krajach Unii Europejskiej, jak również potomkowie Polaków mieszkających na terenie Białorusi, Ukrainy i Litwy.
Polish language
Polish language is not easy. This is known not only to foreigners trying to learn our speech, but also to all children at school, from the moment they start learning the grammar and spelling rules. Adult Poles also know this, as they often wonder whether a word is spelled with an 'h’ or a 'ch’, 'ż’ or 'rz’, with or without a comma, with a capital or a small letter….
Why is Polish difficult? Because it is an inflectional language, that is, words are subject to inflection by cases, types, numbers and persons. The iflectional parts of speech are verbs, nouns, adjectives, numerals and pronouns. There are a lot of grammatical rules in Polish, but also a lot of irregular varieties and exceptions. There are also many words borrowed from French (e.g. romans, bilet, bagaż), German (e.g. ratusz, gmach, kartofel), Italian (e.g. fontanna, pomidor, parapet) and of course from English (e.g. folder, komputer, dżinsy).
Polish began to form as a separate language in the 10th century, when the Polish ruler Mieszko I adopted Christianity in 966 and with it the Latin alphabet. The oldest surviving records of single Polish words date from the 12th century, while the oldest surviving complete sentence in Polish is „Day ut ia pobrusa, a ti poziwai”. It is found in the Latin text of the Henrykowska Books of 1270, and its translation into modern English is: 'Give it to me, I’ll do it and you have a rest’.
The first dictionaries of the Polish language were compiled as early as the 12th century; Polish words were translated into Latin in them. However, the first one entirely devoted to our language was Samuel Bogumił Linde’s dictionary, published in Warsaw in 1807.
The latest Great Dictionary of the Polish Language (WSJP) has more than 100,000 entries, 1,700 proverbs and 24,000 phraseologisms. It was published in 2018 to celebrate the 100th anniversary of Poland’s regaining independence. The WSJP combines a number of dictionaries: orthographic, etymological, general, phraseological, proverbs and synonymous expressions.
Polish belongs to the family of Slavic languages, with Slovak, Czech and Ukrainian being the most similar.
Currently, the estimated number of Polish language speakers is around 58 million. There are 38 million of us living in Poland, the rest are Polish emigrants in various countries around the world, mainly in the United States, Canada, Australia and the countries of the European Union, as well as descendants of Poles living in Belarus, Ukraine and Lithuania.
