Jedno z najbardziej reprezentacyjnych miejsc Politechniki Białostockiej to Sala Senatu. Nie bez powodu widnieją tam portrety Rektorów, którzy od 1949 roku do czasów współczesnych – budowali siłę naszej uczelni, czyniąc z niej markę, kojarzoną z jakością, wiedzą, kompetencjami i technologiami.
W pierwszą z serii wycieczek dedykowanych naszej historii zabrał uczestników w dniu 22 marca 2024 r. dr inż. arch. Maciej Kłopotowski, Dyrektor Centrum Historii Politechniki Białostockiej. Kolejna wycieczka 13 maja.
Trudno w to uwierzyć, ale w miejscu, gdzie znajduje się obecnie budynek Centrum Nowoczesnego znajdowała się kiedyś wieś Słoboda – prywatna własność Hetmana Branickiego. W późniejszych latach pojawiały się różne pomysły na zagospodarowanie tego terenu.
– Planowane były tutaj budynki wielorodzinne, w których mieli zamieszkać profesorowie uczelni. Pod koniec lat 60. zaprojektowano tu dom społeczny, który miał mieścić dużą aulę, gabinety lekarskie i stomatologiczne, ale również fryzjera, czy pralnię chemiczną. To miał być ośrodek działający na rzecz wspólnoty akademickiej – wyjaśniał nasz przewodnik.
W 2010 roku rozstrzygnięto konkurs, w wyniku którego powstało obecne Centrum Nowoczesnego Kształcenia. To właśnie w nim po latach wędrówek zadomowił się „Poczet Rektorów PB”. Co nam mówią portrety? Czy zdradzają ducha swoich czasów? Pierwsze dwa obrazy zdecydowanie różnią się od pozostałych. Pierwsi bowiem Rektorzy nie mieli symboli władzy, które dopiero po pewnym czasie stały się nieodzownym elementem ich ubioru.
– Insygnia, czyli łańcuch, berło, togę oraz biret ufundowali białostoccy rzemieślnicy w 1969 roku z okazji 40-lecia istnienia Izby Rzemieślniczej w Białymstoku. Od tego więc czasu kolejne portretowane osoby już je posiadają. Po roku 90. zmienia się łańcuch, pojawia się na nim orzeł w koronie, który stał się nowym symbolem naszego państwa – opowiadał Maciej Kłopotowski.
Rektorzy po ustąpieniu ze swej funkcji od lat 20. ubiegłego wieku w Polsce mają niemalże honorowy obowiązek portretowania się i jest to materialne dziedzictwo, nasza pamiątka, która pozostaje po tych osobach na uczelni.
Po zawiłościach historycznych oraz wyjaśnieniu różnic w ubiorze najwyższych władz Politechniki Białostockiej, kolejnym „punktem” programu wycieczki byli autorzy wizerunków 11 postaci zgromadzonych w Sali Senatu. Kim byli?
– Autorem trzech pierwszych portretów, które prezentujemy, jest pan Tadeusz Bołoz, znany białostocki malarz i społecznik, który założył m.in. Liceum Plastyczne w Białymstoku. Kolejny udokumentowany artysta, o którym możemy wspomnieć, to Stefan Rybi. Jest autorem dwóch portretów i uznanym artystą, który stworzył sgraffito na ścianach Narodowego Banku Polskiego przy Rynku Kościuszki – mówił Dyrektor Kłopotowski o kilku z tych, którzy uwiecznili wizerunki naszych bohaterów.
Jakie inne ciekawe historie kryją obrazy? Jak zmieniały się czasy, w których rządzili nasi Rektorzy? Nie zdradzamy więcej faktów. Zapraszamy na kolejną wycieczkę po Sali Senatu, która jest częścią wydarzeń organizowanych w ramach Jubileuszu 75-lecia PB.
Na wydarzenie nie obowiązują zapisy.
Miejsce: Centrum Nowoczesnego Kształcenia / zbiórka w holu – przy recepcji
Terminy kolejnych wycieczek:
13 maja / godz. 10.00
11 października / godz. 10.00
Poczet Rektorów:
1. mgr inż. Karol Białkowski (1949-1956) – mal. Tadeusz Bołoz
2. doc. dr inż. Marian Poniatowski (1956-1967) – mal. Tadeusz Bołoz
3. doc. dr inż. Włodzimierz Chomczyk (1967-1971) – mal. Tadeusz Bołoz
4. doc. dr hab. inż. Tadeusz Bełdowski (1971-1981) – mal. M. Wajda
5. doc. dr hab. inż. Jerzy Niebrzydowski (1981-1984) – mal. Stefan Rybi
6. prof. dr hab. inż. Mieczysław Banach (1984-1988, kadencja do 1990) – mal. M. Wajda
7. prof. dr hab. inż. Kazimierz Pieńkowski (1990-1993) – mal. Krystyna Zawadzka
8. prof. dr hab. inż. Tadeusz Citko (1993-1999, 2008-2012) – mal. Stefan Rybi
9. prof. dr hab. inż. Michał Bołtryk (1999-2005) – mal. Krystyna Zawadzka
10. prof. dr hab. inż. Joanicjusz Nazarko (2005-2008) – mal. Krystyna Zawadzka
11. prof. dr hab. inż. Lech Dzienis (2012-2020) – mal. Andrzej Okińczyc
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z premierowej wycieczki po Sali Senatu:
