Nowe zasady ewaluacji

O ewaluacji jakości działalności naukowej mówiono podczas spotkania rektorów z województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego z wicepremierem, ministrem nauki i szkolnictwa wyższego Jarosławem Gowinem oraz przedstawicielami resortu. Spotkanie odbyło się 18 lipca 2018 r. na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie . Politechnikę Białostocką reprezentowali Rektor prof. Lech Dzienis oraz Prorektor ds. Kształcenia i Współpracy Międzynarodowej dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB.

Poniżej prezentujemy uzupełnienie do przedstawionej podczas tego spotkania resortowej prezentacji dotyczącej „Ewaluacji jakości działalności naukowej jednostek” przygotowane przez prof. Kosior-Kazberuk.

Najbliższa ewaluacja obejmie lata 2017-2020

Kategorie będą przyznawane uczelniom na podstawie oceny poszczególnych dyscyplin naukowych (nadal trwają dyskusje nad ostateczną wersją wykazu dyscyplin).

Do oceny dyscypliny należy zgłosić co najmniej 12 pełnoetatowych pracowników uczelni. Pracownik może być przypisany do dwóch dyscyplin (jeżeli ma stosowny dorobek naukowy) – w takim przypadku istotny jest czas pracy „na rzecz dyscypliny”. Należy również zwrócić uwagę wymiar czasu pracy pracowników, których dorobek będzie wliczany do oceny.

Na ocenę dyscypliny będzie miała wpływ działalność wszystkich pracowników naukowo-dydaktycznych. Co prawda, zlikwidowano liczbę N₀, ale liczba pracowników „niepublikujących” będzie miała wpływ na ogólną liczbę publikacji branych do oceny dyscypliny. Ma to zlikwidować sytuacje, w których tylko kilka tzw. lokomotyw punktowych tworzy dorobek w danej dyscyplinie, a pozostali pracownicy publikują niewiele lub nic (w poprzedniej ewaluacji okazało się, że ok. 20% pracowników naukowych nie miało publikacji przez ostatnie 4 lata).

Wprowadzony zostanie obowiązkowy identyfikator ORCID – pracownik na bieżąco powinien wprowadzać swoje dane o publikacjach do bazy ORCID. Z tej bazy zostaną zaczerpnięte dane o działalności naukowej.

Wprowadzenie 3 kryteriów oceny zamiast 4 ma na celu usprawnienie/zautomatyzowanie ewaluacji. Dane do dwóch pierwszych kryteriów będą zaciągane automatycznie z baz danych

Wagi kryteriów zaproponowane przez MNiSW– nauki techniczne

• poziom naukowy – 65%
• efekty finansowe – 20%
• wpływ społeczno-gospodarczy – 15%

Zaproponowane wagi przypisane kryteriom budzą istotne zastrzeżenia (zgłaszane przez różne ośrodki) – MNiSW ma rozważyć m. in. obniżenie wagi przypisanej do „poziomu naukowego” i podwyższenie wagi przypisanej „efektom finansowym” z uwagi na specyficzny dorobek w dziedzinie nauk technicznych.

Kryterium publikacyjne będzie obejmowało:

• 3N publikacji,
• Max 4 sloty publikacyjne na 1 pracownika (punkty za publikacje wieloautorskie będą dzielone na wszystkich współautorów),
• Patenty do liczby 0,5N,
• Osiągnięcie naukowe może zostać wykazane tylko raz.

Co do zasady, punktacja za publikację będzie dzielona pomiędzy współautorów, niezależnie od tego z jakich ośrodków pochodzą – chodzi o uniknięcie multiplikowania punktów i likwidację/ograniczenie „spółdzielni”. W przypadku czasopism najbardziej prestiżowych, punkty za publikacje nie będą dzielone pomiędzy współautorów.

MNiSW przygotowuje Przewodnik po ewaluacji – zawierający różne analizy i case studies (powinien ukazać się na przełomie lipca i sierpnia).

Przygotowywany jest wykaz czasopism, recenzowanych materiałów konferencyjnych i wydawnictw publikujących monografie naukowe (znajdzie się tam kilkuset wydawców krajowych i zagranicznych). Odnośnie recenzowanych materiałów konferencyjnych, chodzi o materiały umieszczane w bazach naukowych.

Czasopisma będą przypisane do dyscyplin naukowych. Możliwa sytuacja – jedno czasopismo przypisane do kilku dyscyplin. Przydzielenie czasopism do dyscyplin nastąpi na podstawie WoS i ISI.

Program „Wsparcie dla czasopism naukowych” przeznaczony jest dla 500 czasopism nieindeksowanych w bazach Scopus ani WoS, które aspirują do tych baz (wsparcie finansowe do 120 tys. zł).

Punktacja publikacji w czasopismach będzie ustalana w zależności od tego, jaki wpływ (IF) ma czasopismo na dziedzinę. Preferowane publikacje w czasopismach o najwyższym wpływie – wtedy punktów za publikacje nie dzieli się pomiędzy autorów, w przypadku publikacji wieloautorskich. Jest to również wsparcie współpracy pomiędzy ośrodkami. (por. z tabelą punktacji za publikacje z prezentacji).

Kryterium wpływu społeczno-gospodarczego – poddane zostanie w całości ocenie eksperckiej. Opisy wpływów – liczba opisów w zależności od liczby N, np.:

• 2 opisy dla N do 100,
• 5 opisów dla N ponad 300.

W przypadku tego kryterium można odstąpić od zasady oceny za ostatnie 4 lata. Uwzględnia się wcześniejsze działania (np. sprzed 10 laty) w zależności od tego, kiedy wpływ tych działań się ujawnił.

Opisy w ramach kryterium wpływu społeczno-gospodarczego będą przygotowywane w języku angielskim i języku polskim. Ocenę kryterium przeprowadzą dwaj eksperci: jeden krajowy i jeden zagraniczny. Komisja Edukacji Nauki będzie wskazywała ekspertów do oceny 3. kryterium.

Przykłady: ekspertyzy, glosy, ustawy, komentarze do ustawy projekty, wdrożenia bezkosztowe itp.

Kategorie naukowe

A+, A, B+ (zaczyna się poziom, od którego przyznawane są uprawnienia do nadawania stopni naukowych), B, C. A+ zostaną wyłonione z kat. A, po przeprowadzeniu kompletnej ewaluacji.

Okres przejściowy do 30.04.2019 r. W wyniku odpowiednich procedur z udziałem Centralnej Komisji zostanie podjęta decyzja, w jakich dyscyplinach mamy uprawnienia do nadawania stopni naukowych.

Uwagi do zasad ewaluacji w 2021 roku:

• Za lata 2017, 2018 ocena będzie wyglądała inaczej niż za lata 2019, 2020 – z uwagi na inne kryteria oceny publikacji (tylko punkty za publikację wg starych zasad) ;
• Na liście MNiSW będzie ponad 20 tys. czasopism;
• Punktacja czasopism zostanie ustalona na podstawie wskaźnika SNIP – znormalizowany, wg Scopus, odchodzimy od Impact Factor;
• do 20% publikacji w danej dyscyplinie może być spoza dyscypliny w celu propagowania interdyscyplinarności zespołów badawczych;
• ograniczono liczbę monografii, którą można zgłosić do oceny dyscypliny (max. 2 monografie na pracownika na 4 lata), zakładając, że taki jest szacunkowy czas przygotowania dobrej monografii;
• Punktacja nowa/wyższa za monografię (por. tabela z prezentacji) będzie obowiązywała od razu od 2017 roku;
• Publikacje o charakterze dydaktycznym (artykuły, skrypty, podręczniki) – można zgłosić jako efekt wpływu (3. kryterium), o ile efekt dydaktyczny nie jest w tym przypadku jedynym efektem (wymagany aspekt naukowy);
• Przypisywanie pracowników do dyscyplin na podstawie deklaracji pracowników (w jakiej dyscyplinie posiada stopień/tytuł naukowy lub dorobek naukowy).